ပလပ်မြေ ၊ မြေလပ် ၊ လှပ်မြေများနှင့် ပတ်သက်၍ သိထားသင့်သည့်အချက်များ

ပလပ်မြေ ၊ မြေလပ် ၊ လှပ်မြေများနှင့် ပတ်သက်၍ သိထားသင့်သည့်အချက်များ

"ပလပ်မြေ / လှပ်မြေ" ဆိုသည်မှာ "သီးနှံစိုက်ပျိုးနိုင်သော မြေဖြစ်ပါလျှက် တစ်စုံတစ်ရာ စိုက်ပျိုး လုပ်ကိုင်ခြင်း လုံးဝမရှိသောမြေ" ကိုဆိုလိုပါသည်။
"မြေလပ်" ဆိုသည်မှာ ယခင်က သီးစားခံယူ လုပ်ကိုင်လာခဲ့ပြီး အကြောင်းအမျိုးမျိုးကြောင့် စွန့်လွှတ်ထား သည့်မြေ၊ မြေအနားပေးထားသည့် မြေကို ဆိုလိုခြင်းဖြစ်ပါသည်။ မြေလပ်ကို

(က) လောလောဆယ် စိုက်ပျိုးနိုင်သော မြေလပ်

(ခ) ပြုပြင်ပြီးမှ စိုက်ပျိုးနိုင်သော မြေလပ်ဟူ၍ နှစ်မျိုးခွဲခြားနိုင်ပါသည်။
ပလပ်မြေတွင်

(က) လယ်ယာမြေ။ လယ်ယာမြေထဲမှာ စိုက်ပျိုးတဲ့လူမရှိဘူး၊ လှပ်ထားတဲ့ မြေရှိနေခြင်းဖြစ်ပါတယ်။

(ခ) နောက်တစ်ခုက လှပ်ထားပြီး အကြောင်းအမျိုးမျိုးကြောင့် စွန့်လွှတ်ထားလိုက်ပြီဆိုရင် ဒီမြေက မြေလွတ်၊ မြေလပ်နဲ့ မြေရိုင်းများ စီမံခန့်ခွဲရေး ဥပဒေရဲ့ အဓိပ်ပါယျ ဖွင့်ဆိုချက်အရ မြေ လွတ်၊ မြေလပ်ဆိုတဲ့ စကားရပ်ထဲ ပါဝင်သွားပါတယ်။ လယ်ယာမြေနှင့် အကျုံးမဝင်တော့ပါဘူး။ မြေလွတ်၊ မြေလပ်၊ မြေရိုင်းများ စီမံခန့်ခွဲရေးအဖွဲ့ကို လျှောက်ပြီး အသုံးပြုခွင့်ရမှ အသုံးပြု နိုင်ပါမယ်၊ ကိုယ့်သဘောနဲ့ကိုယ် သုံးခွင့်၊ လုပ်ခွင့် မရှိတော့ပါဘူး။

လယ်ယာမြေဥပဒေ၏ အဓိပ္ပာယ်ဖွင့်ဆို ချက်အရ လယ်ယာမြေ ဆိုသည်မှာ "စပါးသီးနှံစိုက် ပျိုးနိုင်သော လယ်မြေသာမက အခြောက်သီးနှံ (ပဲမျိုးစုံနှင့် ဆီထွက်သီးနှံ) စိုက်ပျိုးနိုင်သော ယာမြေများ၊ နှစ်ရှည်သီးပင်၊ သစ်သီးဝလံနှင့် ပန်းပင်များ စိုက်ပျိုးနိုင်သော ဥယျာဉ်ခြံမြေများ၊ ဓနိမြေများ၊ ကိုင်း၊ ကျွန်းမြေများနှင့် မြေနုကျွန်းမြေများ၊ တောင်ယာများ"လည်း အကြုံးဝင်ပါသည်။ထို့ကြောင့် လယ်ယာမြေဟူသော စကားရပ်တွင် အကြုံးဝင်ပါရှိသော မြေအားလုံးကို ခိုင်လုံ သော အကြောင်းပြချက်မရှိဘဲ ပလပ်ထားခြင်း၊ လှပ်ထားခြင်းများသည် လယ်ယာမြေဥပဒေ၊ နည်းဥပဒေပါ ပြဋ္ဌာန်းချက်များအား ဖောက်ဖျက်ကျူးလွန်ခြင်း ဖြစ်ပါသည်။

အချို့သောသူများ ဝယျယူ စုဆောင်းထားသော လယ်ယာမြေများမှာ "သီးနှံစိုက်ပျိုးရန် ရည်ရွယ် ချက်မရှိဘဲ အခြားနည်းအသုံးပြုရန်၊ အကွက်ရိုက်ရန် သို့မဟုတ် အမြတ်အစွန်းရရှိရန်အတွက် ဝယျယူထားပွီး ပလပ်ထားသော မြေများ ဖြစ်နေကြောင်း" တွေ့ရှိရပါသည်။

၂၀၁၂ ခုနှစ်၊ လယ်ယာမြေဥပဒေ ပုဒ်မ-၁၂၊ ပုဒ်မခွဲ (ဈ) လယ်ယာမြေ လုပ်ပိုင်ခွင့်ရရှိသူသည် ခိုင်လုံသော အကြောင်းပြချက်မရှိဘဲ လယ်ယာမြေကို လှပ်ထားခြင်းမပြုရဟု စည်းကမ်းချက် သတ်မှတ် ထားပါသည်။ ပုံစံ (၇) ရှိသူကို ဆိုလိုပါသည်။ ပုံစံ (၇) မရှိပါက လယ်ယာမြေကို ပိုင် သည်ဟု ပြောလို့ပင် မရနိုင်သည့်အပြင် တရားဝင် ရောင်းဝယ်ခွင့်လည်း ရှိမည် မဟုတ်ပါ။

၂၀၁၂ လယ်ယာမြေ ဥပဒေ ပုဒ်မ-၁၉ အရ အကြောင်းမဲ့ လယ်ယာမြေကို လှပ်ထားခြင်း မပြုရဟူသော စည်းကမ်းချက်အရ လိုက်နာရန် ပျက်ကွက်ခဲ့လျှင် ပုဒ်မခွဲ (က)၊ (ခ)၊ (ဂ)နှင့် (ဃ) ပါ အမိန့်တစ်ရပ်ကိုဖြစ်စေ၊ တစ်ရပ်ထက်ပို၍ ဖြစ်စေ ချမှတ်နိုင်သည်ဟု ပြဋ္ဌာန်းထားပါသည်။ ၎င်းမှာ

(က) သတ်မှတ်သည့် ဒဏ်ကြေးငွေ ပေးဆောင်စေခြင်း၊
(ခ) သတ်မှတ်သည့် နည်းလမ်းအတိုင်း လယ်ယာမြေကို ဆောင်ရွက်စေခြင်း၊
(ဂ) လယ်ယာမြေပေါ်မှ နှင်ထုတ်ထိုက်သူများကို နှင်ထုတ်ခြင်း၊
(ဃ) လယ်ယာမြေပေါ်တွင် ခွင့်ပြုချက် မရှိဘဲ ဆောက်လုပ်ထားသော အဆောက် အအုံများကိုဖယ်ရှားခြင်း၊

တဖန် လယ်ယာမြေ ဥပဒေ ပုဒ်မ-၂၀ အရလည်း ယင်းပုဒ်မ-၁၉ အရ ချမှတ်သော အမိန့်ကို လယ်ယာမြေ လုပ်ပိုင်ခွင့် ရရှိသူက လိုက်နာခြင်းမရှိလျှင် ယင်းအမိန့်ပါ သတ်မှတ်ရက် ကျော်လွန်ပါက သက်ဆိုင်ရာ တရားရုံးသို့ လျှောက်ထား တရားစွဲနိုင်သည်ဟု ပြဋ္ဌာန်းထားပါသည်။

ထို့ပြင် လယ်ယာမြေဥပဒေ ပုဒ်မ-၃၅ အရ အဆိုပါ ချမှတ်ထားသော အမိန့်၊ သို့မဟုတ် ဆုံးဖြတ် ချက်ကို လိုက်နာရန် ပျက်ကွက်ကြောင်း ပြစ်မှုထင်ရှား စီရင်ခြင်းခံရလျှင် ထိုသူကို အနည်းဆုံး ခြောက်လမှ အများဆုံး နှစ်နှစ်အထိ ထောင်ဒဏ်ချမှတ်ရမည့်အပြင် အနည်းဆုံးကျပ်သုံးသိန်းမှ အများဆုံး ကျပ်ငါးသိန်းအထိ ငွေဒဏ်ချမှတ်နိုင်သည်ဟု ဆိုပါသည်။

နေရာဒေသ အတော်များများတွင် ပုံစံ (၇) ရှိရှိ မရှိရှိ ခိုင်လုံသော အကြောင်းပြချက် မရှိဘဲ လှပ်ထားသည့် မြေများစွာရှိပါသည်။ ၂၀၁၂ လယ်ယာမြေ ဥပဒေတွင် အားနည်းချက်များ ရှိနေသော် လည်း ပြင်ဆင်ရန် ဆောင်ရွက်နေပြီ ဖြစ်ပါသည်။ ရှေးယခင်မှစ၍ ခေတ်အဆက်ဆက် မြေယာဥပဒေများတွင် လယ်ယာမြေလုပ်ပိုင်ခွင့် ရရှိသူများအနေနှင့် နိုင်ငံတော်၏ မြေယာကုန်ထုတ် စွမ်းအားစု၊ စားနပ်ရိက္ခာ ဖူလုံမှုကို မထိခိုင်စေရေးအတွက် လယ်ယာမြေများကို လှပ်မထားဘဲ အပြည့်အ၀ စိုက်ပျိုးလုပ်ကိုင်ကြရန်ပါဝင်ခဲ့သည်ကို သတိပြုရမည်ဖြစ်ပါသည်။

နိုင်ငံတော်မူဝါဒနှင့် ဥပဒေအရ လယ်ယာမြေကို အကြောင်းမဲ့ လှပ်ထားခြင်းအား ခွင့်ပြုလိမ့်မည် မဟုတ်ပါကြောင်းနှင့် လှပ်ထားခြင်းဖြင့် နောင်တစ်ချိန် ပြဿနာများနှင့် ဆုံးရှုံးနစ်နာမှုများ ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်ပါကြောင်း တင်ပြလိုက်ရပါသည်။

Credit